Afrikaanse lelie

Afrikaanse lelie

Ja, de Afrikaanse lelie is een echte zonaanbidder en is bijzonder geschikt als kuipplant voor op het terras of het balkon

Afrikaanse lelies behoren tot de mooiste kuipplanten die er zijn. Volgens de laatste gegevens zijn er van het Zuid-Afrikaanse geslacht Agapanthus (Nederlandse naam: Afrikaanse lelie of Blauwe tuberoos) elf duidelijk verschillende soorten. Die verschillen betreffen vooral bladeren, bloemen en winterhardheid. Het zijn vaste planten die vanuit een kruipende wortelstok dikke, vlezige klompen wortels vormen. Daaruit groeien de riemvormige bladeren en schermen prachtige bloemen aan stevige stelen. Er zijn bladverliezende soorten uit de Zuid-Afrikaanse bergen (waar het ’s winters koud kan zijn) en ’s winters groenblijvende soorten uit de warme kustgebieden. De laatste bloeien veel rijker. Ze worden al enkele eeuwen in Europa als kuipplanten gehouden. Meestal zijn dat niet de echte soorten maar hybriden.

Afrikaanse leliesoorten mengen heel gemakkelijk, vandaar dat er lang werd gedacht dat het om één heel variabele soort ging. Inmiddels weet men beter. Ze vormen ook rijkelijk zaad, maar veel van de daaruit ontstane hybriden zijn niet winterhard genoeg om het bij ons uit te houden. Om die reden werd de Agapanthus vroeger uitsluitend als kuipplant gezien. Maar de speciaal geselecteerde planten, zoals GroenRijk nu aanbiedt, redden het in ons klimaat in niet al te strenge winters met wat bescherming ook uitstekend – dat komt door het inkruisen van die wat hardere eigenschappen van de bergsoorten. Plant ze dan wel op een beschutte, warme, zonnige plek in heel goed doorlatende grond. Of kies anders toch maar liever voor een leven in een kuip. Agapanthussen kunnen tientallen jaren oud worden. Die redelijk winterharde rassen begonnen met de beroemde ‘Headbourne Hybrids’ waaruit hele reeksen nieuwe, prachtig bloeiende cultivars zijn voortgekomen. Bloeiend worden de planten tussen de 80 en 120 cm hoog. De grote, dicht vertakte, indrukwekkende schermen witte of blauwe ster- tot kelkvormige bloemen steken dan hoog boven het blad uit, soms recht omhoog, bij andere rassen sierlijk uitbuigend, maar altijd aan lange, sterke stelen. Het zijn ook fantastische snijbloemen. Het aantal bloemen per scherm varieert van twintig tot wel honderd stuks.

Verzorging
Deze vaste, meerjarige planten verdragen 5 °C vorst zonder problemen en ook wat zwaardere vorst kunnen ze wel hebben, maar dan moet de grond waarin ze staan heel goed doorlatend zijn – vrij lange perioden van winterse nattigheid is funest voor de wortels – en ze moeten door een goed winterdek tegen de ergste kou zijn beschermd. Zo’n winterdek kan bijv. een lekker dikke mulchlaag van potgrond zijn. Die zorgt ook voor extra voeding van de grond. Lukt dit niet en groeit de plant in een kuip, dan kun je hem vorstvrij en koel laten overwinteren. ’s Winters mag de temperatuur niet hoger zijn dan 15 °C, anders zal hij daarna niet of nauwelijks gaan bloeien. De plant heeft die koele periode nodig om later te kunnen bloeien. Je moet hem ook zo min mogelijk verplanten of verpotten, omdat ook daardoor de bloei wordt benadeeld. Hoe groter de  wortelkluit, des te rijker de bloei zal zijn. Zet de plant in het groeiseizoen (vanaf half mei) altijd op een warme, beschutte plek in de volle zon. Hij groeit uitstekend in gewone tuingrond of potgrond. Zorg dat de wortels tijdens de groei nooit uitdrogen (’s winters wel droger houden als het blad is afgestorven), dus eventueel dagelijks water geven. Vanaf het moment dat de bloeistengels verschijnen en tijdens de bloei eenmaal per week plantenvoedsel in het gietwater geven. De planten bloeien in juli en augustus adembenemend mooi. Laat het blad (dat tot 8 cm breed kan zijn – dat hangt af van de ingekruiste soorten) in het najaar rustig vergelen.

Fraaie combinaties
Afrikaanse lelies combineren vooral goed met andere uit Zuid-Afrika stammende bloeiende plantensoorten, zoals montbretia (Crocosmia), de amaryllis-achtige Crinum en vuurpijlen (Kniphofia), maar ook heel mooi met o.a. incalelies (Alstroemeria) en de cistusroos (Cistus).

TIP
Als je je Afrikaanse lelie in een kuip plant, neem die dan ruim genoeg. De plant moet er jarenlang in kunnen groeien en de wortelkluiten kunnen makkelijk 30-40 cm doorsnee bereiken. Zorg ook voor goede drainage in de kuip. GroenRijk heeft alles wat je ervoor nodig hebt, voor je klaar staan. 

In kort bestek
Afrikaanse lelies (Agapanthus) behoren tot de meest indrukwekkend bloeiende kuipplanten die er zijn. Hun prachtige blauwe of witte kelkbloemen verschijnen ’s zomers in enorme schermen aan hoge, stevige stelen boven het glanzende, riemvormige blad. Ze kunnen onze winters met wat extra zorg uitstekend overleven en enorm oud worden. Prachtig op balkon of terras of op een warme, beschutte, zonnige plek in de tuin. Nu bij GroenRijk te koop.