Zonnehoed

Zonnehoed

De zonnehoed (Echinacea purpurea) is een vaste plant die zeer rijk bloeit van juli tot en met september

Deze prachtige vaste planten, met de Nederlandse naam zonnehoed, hebben de wetenschappelijke naam Echinacea (van Echinus = zee-egel) vanwege de stekelige, droge stroschubben die de plant in het verhoogde hart van zijn bloemen vormt. Het geslacht Echinacea telt negen soorten. Ze stammen allemaal uit de Noord-Amerikaanse prairies. Het zijn niet alleen schitterende borderplanten, maar de verschillende soorten worden ook al duizenden jaren door de Noord-Amerikaanse Indianen als sterk geneeskrachtig kruid toegepast. De planten bevatten veel stoffen die ons immuunsysteem versterken. Een van de mooiste soorten is Echinacea purpurea, de roze of rode zonnehoed, die ook nog wel Rudbeckia wordt genoemd (omdat ze er een beetje op lijken), maar Rudbeckia’s hebben gele bloemen. Bij de wilde rode zonnehoed zijn ze rozerood, maar er zijn inmiddels tal van cultivars met andere bloemkleuren. Die biedt GroenRijk speciaal deze week extra voordelig aan.

Wie in juli-augustus door de prairies in het oosten van de USA rijdt, kan Echinacea purpurea (de roze of rode zonnehoed) al van verre zien bloeien. Het is de hoogste van de wilde soorten (90 cm tot soms zelfs 1,5 m hoog). In je tuin kun je zowel de echte soort als cultivars van die soort met verschillende bloemkleuren toepassen. Een tweede bekende soort is Echinacea angustifolia (smalbladige zonnehoed) die van North Dakota tot Texas in het wild groeit. Uit de wortels van deze soort – die niet hoger wordt dan 50 cm – maakt A. vogel het bekende natuurlijke geneesmiddel tegen verkoudheid Echinaforce. Een derde, veel gebruikte soort die sterk op de vorige lijkt, is E. pallida (de bleke zonnehoed). Ze vormen allemaal grote, margrietachtige bloemen met bolle, verhoogde, geelbruine tot roodbruine harten (die bestaan uit talloze mini-bloempjes met de stroschubben ertussen) met daar omheen de gekleurde, iets afhangende bloemblaadjes die de bestuivende insecten moeten lokken. Alle Echinacea purpurea-cultivars hebben geel stuifmeel, bij andere soorten is het soms wit.

Bekende zonnehoedcultivars

Echinacea purpurea ‘Sundown’ bloeit diep oranje tot rozerood, de nieuwe ‘Tiki Torch’ helder oranje. ‘Alba’ heeft zuiverwitte bloemen. ‘White Swan’ heeft ook witte bloemen, maar bovendien witgevlekte bladeren (beide hebben een oranjebruin hart). ‘Leuchtstern’ en de sterke ‘Magnus’ hebben met purperrode bloemen en opvallende, bolle, bruine harten (kegels). Er zijn ook (vrij zeldzame) cultivars met groene harten, zoals ‘Green Heart’. ‘Harvest Moon’ heeft gele bloemen (je zou denken dat het een Rudbeckia is). ‘Augustkönigin’ bloeit donkerroze met donkere bloemen, maar ‘Rubinstern’ is de donkerste. Er zijn ook cultivars met sterk gevulde bloemen, zoals de roze ‘Eccentric’’. ‘Mistral’ is een echt buitenbeentje. Niet vanwege de prachtige, grote, zachtroze bloemen met hun goudbruine hart, maar vanwege de maat van deze planten. Niet-bloeiend maar 30 cm en bloeiend  maximaal 50 cm hoog. De bloemen van al deze cultivars worden druk door vlinders en hommels bezocht. Het zijn ook goede snijbloemen. De meeste cultivars worden 70-90 cm hoog.

Mooie combinaties met Echinacea

Echinacea’s zijn uitstekend solitair toe te passen, maar in groepen geplant nog indrukwekkender. De rozerode kleur van de bloemen past heel goed bij de bladkleur van de rode pruikenboom (een struik): Cotinus coggygria ‘Royal Purple’. Mooie prairie-achtige combinaties zijn ook te maken met (blauwe) kogeldistel (Echinops), alpendistel (Eryngium alpinum), zonnebloemen (Helianthus), guldenroede (Solidago), roze gipskruid (Gypsophila ‘Rosenschleier’), ijzerhard (Verbena), koninginnenkruid (Eupatorium) en de wat eerder bloeiende ruit (Thalictrum). Siergrassen horen er natuurlijk ook bij.

Verzorging

Alle Echinacea’s houden van voedzame, diep losse, goed doorlatende grond die wel iets vocht moet vasthouden. Kleiïge of lemige grond is het meest ideaal. Zorg bij zandgrond voor voldoende humus in de grond en mulch met compost rond de planten. Dat voedt de grond en gaat sterke verdroging tegen. Plant zonnehoeden op een plek in de volle zon, dan bloeien ze het rijkst. Overigens verdragen ze lichte schaduw wel. Als je een  groepje Echinacea’s plant, kun je een onderlinge afstand van 40 cm aanhouden of plant er 9 per vierkante meter.

Nog een paar dingen

Echinacea’s groeien recht omhoog met sterke, iets behaarde stengels. Ze vormen hun bloemen aan de einden daarvan. Het blad onderaan de stengels is anders gevormd (eirond) dan de bladeren erboven (spits-langwerpig). Er zijn cultivars met getand en met gaafrandig blad. Wat je niet ziet zijn de geneeskrachtige stoffen die Echinacea’s bevatten. De meeste worden uit de wortels gewonnen, maar ook in de bloemen, stengels en bladeren zitten stoffen zoals die bijvoorbeeld tegen infecties beschermen (polysacchariden), flavonoïden (sterke antioxidanten), polyacetylenen die bacteriën en schimmels doden, en nog veel meer stoffen die – mits op de juiste manier toegepast – de gezondheid bevorderen. Er wordt druk onderzoek naar deze stoffen gedaan en er worden steeds meer nieuwe medicijnen uit ontwikkeld. Ga nooit zelf dokteren, ook niet met zulke fantastische planten als Echinacea. We noemen dit omdat er steeds meer over wordt gepubliceerd op de social media. 

TIP

Laat uitgebloeide zonnehoedstengels gewoon staan, want de bloeiresten zijn nog heel lang decoratief.

In kort bestek

Bij GroenRijk wachten prachtige vaste planten op je: zonnehoeden (Echinacea purpurea) met allerlei bloemkleuren.  Ideaal voor een rijk bloeiende border of prairietuin. Echinacea´s bloeien van juli t/m september met grote, kleurige bloemhoofden met opvallende, goud- tot roodbruine, kegelvormige harten. Plant ze in de volle zon en in goed doorlatende, voedzame grond. Ook uitstekende snij- en vlinderbloemen! 

Kijk voor meer informatie op groenrijk.nl